سید مسعود آریادوست: خبر افزایش نرخ بنزین آنقدر
سوزناک بود که حتی با تکذیبیه‌های پی در پی دولتی‌ها، از صف‌های طویل مردم در پمپ
بنزین کاسته نشد. این به نوبه خود بی‌اعتمادی اقشار مختلف جامعه به متولیان این امر را نشان می‌دهد.
جامعه ایران به گونه‌ای طی مسیر می‌کند که اخبار بد را همیشه مصداق اخبار صادق
قلمداد می‌کند. چنین روالی به نوبه خود جای برسسی جامعه‌شناختی دارد که چرا مردم
ما و اجتماع ایران چنین گرایش یافته‌اند. در همین راستا عده‌ای از نمایندگان مجلس
ضمن مخالفت با افزایش نرخ بنزین، صدای اعتراض خود را بیش از پیش بلند کرده‌اند.
ابراهیم نکو، دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با
"دیباچه" این رفتارها را مصداق عوافریبی دانست. او می‌گوید:
"نمایندگان مجلس باید به دور از احساسات سیاسی در این خصوص تصمیم بگیرند.
نگاه کنونی نمایندگان، عموما سیاسی است. تصمیمات، معقولانه نیست. باید راهکاری
یافته شود تا آثار و تبعات افزایش نرخ بنزین را کنترل کرد." به عقیده« نکو »در
نهایت نرخ بنزین افزایش خواهد یافت.
او گفت: بنا بود افزایش نرخ حامل‌های انرژی بر اساس برنامه‌ریزی‌های تعیین
شده صورت بگیرد. اگر دولت‌ها سیاسی‌کاری نمی‌کردند و مجلسیان هم به فکر انتخابات
آتی خود نبودند، اکنون این روال به صورت پلکانی عملیاتی شده بود و اتفاقی هم که
جامعه را تحت تاثیر قرار بدهد، رخ نمی‌داد. امروز کسانیکه در این مسیر کوتاهی
کردند، باید پاسخ بدهند که چرا تا بحال نرخ بنزین به صورت تدریجی افزایش نیافته
است؟ مشخصا ضمن افزایش نرخ بنزین، شکاف طبقاتی موجود در جامعه افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: همگام با افزایش نرخ بنزین در ابتدا باید بپرسیم افزایش نرخ
بنزین چه تبعاتی در پی خواهد داشت. ثانیا باید بررسی کنیم که اگر دولت افزایش نرخ
بنزین را در دستور کار قرار ندهد، چه آسیب‌هایی عایدش خواهد شد. در خصوص سوال اول
باید گفت متاسفانه امروز وضعیت خانواده‌ها بسیار آسیب‌پذیر است و برای گذران زندگی
خود با موانع بسیار جدی مواجه هستند. چه بسا با ادامه این اوضاع، شاهد اتفاقات
ناگواری در جامعه باشیم. در چنین شرایطی مشخصا افزایش نرخ بنزین به عنوان یک عامل
تاثیرگذار در حوزه‌های متعدد، اثر بسیار مخربی را در زندگی افراد خواهد گذاشت و
خانواده‌ها را با چالش‌های جدیدتری مواجه خواهد کرد. تحمل چنین فشارهایی برای
خانواده‌ها غیر قابل تحمل است؛ کما اینکه نباید اینگونه باشد.
این کارشناس اقتصادی افزود: اما از طرف دیگر اگر افزایش نرخ بنزین صورت نگیرد،
دولت با مشکلات جدیدی در حوزه بودجه مواجه خواهد بود. کسری بودجه به دلیل تحریم
نفتی از جمله این مشکلات است. البته در سال جاری یقینا کسری بودجه خواهیم داشت و
دولت در منابع درآمدی با گرفتاری‌هایی مواجه خواهد بود. به همین دلیل است که دولت
ناچارا باید دست به اقداماتی بزند. دولت اگر این عمل را انجام ندهد جامعه به مراتب
بیشتر متضرر خواهد شد. دولت اگر با کسری شدید بودجه مواجه شود، آسیب‌پذیری اقشار
مختلف جامعه به مراتب بیش از آسیب‌پذیری همین قشر حین افزایش نرخ بنزین خواهد بود.
او با اشاره به نوع نگاه نمایندگان مجلس به فرایند افزایش نرخ بنزین گفت:
نمایندگان مجلس باید به دور از احساسات سیاسی در این خصوص تصمیم بگیرند. نگاه
کنونی نمایندگان، عموما سیاسی است. تصمیمات، معقولانه نیست. باید راهکاری یافته
شود تا آثار و تبعات افزایش نرخ بنزین را کنترل کرد. لذا مجلس و دولت باید افزایش
نرخ بنزین را در دستور کار قرار دهند و به فکر کاهش تبعات این تصمیم باشند.
این تحلیل‌گر اقتصادی تصریح کرد: ما متاسفانه در هر دوره‌ای شاهد رفتارهای
پوپولیستی هستیم. بخصوص حین نزدیک شدن به زمان انتخابات، این رفتار پوپولیستی
بیشتر آشکار می‌شود. نمونه این حرکات، حملات مجلسی‌ها به دولت است که عملا نتیجه‌ای
ندارد. دولتی‌ها نیز همینگونه‌اند. آنها برای اینکه بتوانند به عنوان قدرت فائقه
در جامعه شناخته شوند، دست به اقداماتی پوپولیستی میزنند. اما دولت باید بداند که
ناچارا باید دست به اقداماتی بزند؛ ولو اینکه موجب ریزش محبوبیتش شود. چه بسا اگر
اقدام به چنین کاری نکند، محبوبیت دولت به حداقل‌ترین میزان خواهد رسید. لذا تصور
من این است که اکنون مجلسیان در مورد افزایش نرخ بنزین صرفا عرض اندام کرده‌اند.
باید برای جبران تبعات این تصمیم، منطقی اندیشید و دولت راه تعامل با قوای دیگر را
در پی بگیرد تا آثار منفی آن را کاهش بدهد.
او در پاسخ به این سوال که نرخ بنزین چه تاثیری در نتایج انتخابات مجلس 98 و
ریاست جمهوری 1400 می‌تواند داشته باشد، ابراز داشت: قطعا تعیین نرخ بنزین در
انتخابات مجلس و همچنین ریاست جمهوری 1400 تاثیر خواهد داشت. در خصوص مجلس می‌دانیم
که قطعا محبوبیت نمایندگان تا به امروز کاهش داشته است. چه بسا ریزش قابل توجهی را
در انتخابات اسفندماه داشته باشیم. با این اوصاف اندک امیدی که برای نمایندگان باقی
مانده رفتارهای عوام‌فریبانه از قبیل مخالفت با افزایش نرخ بنزین است. آنها ممکن
است حتی در مجلس سر و صدا کنند و فریادهایی بکشند تا در کلیپ انتخاباتی خود
استفاده کنند. اما این روال تاثیری در موفقیت نمایندگان فعلی مجلس نخواهند داشت.
نمایندگان به طور منطقی باید به دنبال تصمیمی مبتنی بر نظریه کارشناسی شده باشند.
دولت نیز باید در این تصمیم هم‌اندیشی داشته باشد.
این نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: البته به نظر من این اتفاق
(افزایش نرخ بنزین) باید رخ می‌داد. عموم دولتی‌ها از این تصمیم آگاه بودند چونکه
در هیات دولت مطرح شده بود. اما چونکه مجلس وارد کار شد و جامعه هم از خود واکنش
نشان داد، دولتی‌ها مجبور شدند برای بازگرداندن آرامش به جامعه این تصمیم را تکذیب
کنند. من معتقدم با مقداری تغییرات در نهایت نرخ بنزین افزایش خواهد یافت. رای‌زنی
تیم اقتصادی دولت در کمیسیون‌های تخصصی مجلس در نهایت به یک راه میانبری ختم خواهد
شد. با این اوصاف هارمونی لازم در تیم اقتصادی دولت وجود ندارد تا بتوانند هم
تصمیم کارشناسی صحیح بگیرند و هم ارتباط نزدیک با تیم اقتصادی مجلس داشته باشند.
نبود هارمونی در تیم اقتصادی دولت، منجر به بی‌نظمی‌ها و ایحاد ناامیدی در مردم
شده است.
